Beatrice A. Golomb i wsp – Effects of Statins on Energy and Fatigue With Exertion: Results From a Randomized Controlled Trial LINK: Arch Intern Med. 2012;172:1180
Choć w wielu badaniach obserwacyjnych opisywano zmęczenie I zmęczenie wysiłkowe jako objawy stosowania statyn, do chwili obecnej problemu tego nie oceniano w badaniach randomizowanych. Warto zatem przyjrzeć się krótkiej publikacji na łamach Archives of Internal Medicine, w której badacze z University of California, San Diego (UCSD) analizowali pozasercowe działania statyn.
Badaną próbę stanowiła grupa 1016 osób (692 mężczyzn i 324 kobiet), z poziomem cholesterolu LDL w granicach 115-190 mg/dL, bez rozpoznanej choroby układu sercowo-naczyniowego (lub cukrzycy), randomizowanych do leczenia simwastatyną (20 mg), prawastatyną (40 mg) lub placebo przez 6 miesięcy. Badanych poproszono ocenę za pomocą skali 5 punktowej (-2 dużo gorzej, +2 dużo lepiej) zmian wyjściowej “energii” oraz “zmęczenia w trakcie wysiłku.” Zmęczenie w trakcie wysiłku punktowano także w skali od 0 (brak) do 10 (maksymalne możliwe). Łącznie zmiany przedstawiono w postaci zsumowanego wskaźnika określonego przez autorów mianem „EnergyFatigEx.”
Wyniki analizy pokazały istotną zmianę (pogorszenie) wskaźnika EnergyFatigEx po 6 miesiącach leczenia statynami (liczonymi łącznie) vs placebo (p<0.005). Wyniki okazały się istotne statystycznie także w przypadku samej simwastatyny (statyny lipofilnej). Problem okazał się także w większym stopniu dotyczyć kobiet – 4 z 10 leczonych kobiet zgłaszało pogorszenie objawów zmęczenia lub zmęczenia wysiłkowego; 2 z 10 kobiet opisywało znaczne pogorszenie.
Jak podkreślają autorzy analizy, jest to pierwsza randomizowana próba potwierdzająca niekorzystny wpływ statyn na zmęczenie wysiłkowe. Niepożądane skutki leczenia obserwowano u osób ogólnie zdrowych (w prewencji pierwotnej) i przy podawaniu umiarkowanych dawek leków. Działania niepożądane leku, w znacznym stopniu decydujące o jakości życia, zasługują zdaniem autorów pracy na uwagę zwłaszcza jeżeli rozważamy leczenie statynami u osób, u których potencjalne korzyści płynące z leczenia nie wydają się duże.
Opracowane na podstawie: Jama Internal Medicine / 13 sierpnia 2012
Magdalena Lipczyńska