E. Jenkins i E.M. Goldner – Approaches to understanding and addressing treatment-resistant depression: a scoping review LINK: Depression Research and Treatmen 2012 online (dostępny pełen tekst)
Na łamach Depression Research and Treatment przedstawiono przegląd bieżącego piśmiennictwa poświęconego epidemiologii, patofizjologii i postępowaniu w depresji opornej na leczenie.Dostępne dane sugerują, że depresja oporna na leczenie (najczęściej definiowana jako brak pełnej skuteczności pierwszego schematu farmakologicznego lub brak skuteczności dwóch różnych schematów ) to problem, który występuje u około 50-70% osób z zespołami depresyjnymi.
Większość badaczy analizujących ten problem koncentrowało się na podejściu biologicznym do choroby. Termin ten oznacza stosowanie farmakoterapii wspomaganej np. nietypowymi lekami przeciwpsychotycznymi (kwetiapina, olanzapina, risperidon), lekami stabilizującymi nastrój (lit, lamotrygina) oraz inne mniej typowe postępowanie farmakologiczne (hormony tarczycy, leki psychostymulujące, opiaty).
Listę oddziaływań biologicznych uzupełniają metody neurochirurgiczne, przezczaszkowa stymulacja magnetyczna, stymulacja głębokich struktur mózgu, stymulacja nerwu błędnego czy też terapia elektrowstrząsowa. Powtarzana stymulacja magnetyczna niektórych obszarów mózgu zmienia funkcję limbicznych i paralimbicznych obszarów mózgu o także podstawno-bocznej kory przedczołowej. Jednym z markerów depresji opornej na leczenie jest nadmierna aktywność osi podwzgórze-przysadka-nadnercza.
Niezależnie od biologicznych metod terapii wyraźne korzyści mogą przynieść psychologiczne metody wspomagania leczenia depresji. Klasycznym w tym zakresie jest behawioralna terapia poznawcza. Prowadzona w skojarzeniu z farmakoterapią może zwiększyć skuteczność leczenia depresji o kolejne 50%. Korzyści w tym obszarze przyniosła również psychoterapia interpersonalna.
Ważnym i niedocenianym elementem jest zapobieganie zespołom depresyjnym. Z czynników, które zwiększają ryzyko depresji należy wymienić: złą sytuację finansową, utratę pracy, negatywne zdarzenia w życiu. W konkluzji autorzy wskazują na dominującą rolę metod biologicznych leczenia depresji opornej na leczenie. Autorzy upatrują większej efektywności w terapii w uwzględnianiu psychospołecznego charakteru choroby, umożliwiającego prewencję depresji, a także jej lepsze leczenie.
Opracowane na podstawie: Internet / 6 maja 2012
Marek Kowrach