Pim Cuijpers i wsp – LINK: JAMA 2012;307:1033
Na łamach JAMA ukazała się praca Cuijpersa i wsp. dotycząca profilaktyki depresji. Zaburzenia depresyjne obniżają jakość życia, produktywność w pracy i zaburzają relacje w rodzinie. Są jedną z głównych przyczyn ubóstwa, dyskryminacji i złego stanu zdrowia psychicznego w krajach średnio– i niskorozwiniętych. Koszty leczenia depresji są znacznie mniejsze od kosztów zmniejszonej produktywności związanej z tą chorobą.
U ponad połowy chorych po pierwszym epizodzie depresyjnym występują nawracające lub przewlekłe zaburzenia depresyjne. Wskaźnik rocznej zapadalności wynosi około 5%, depresja występuje niemal w każdej grupie wiekowej i jest znaczącą przyczyną śmiertelności i niepełnosprawności. Depresja wiąże się również ze zwiększonym ryzykiem chorób układu sercowo-naczyniowego, otępienia i wcześniejszego zgonu oraz generuje znaczne koszty opieki zdrowotnej, także ze względu na towarzyszące przewlekłe schorzenia.
Prewencja w przypadku depresji daje możliwość zredukowania chorobowości. Prewencja może być skierowana do całej populacji, do osób wysokiego ryzyka i do osób z początkowymi objawami. W ponad trzydziestu randomizowanych badaniach wykazano, że działania prewencyjne mogą zmniejszyć ryzyko wystąpienia nowego dużego epizodu depresyjnego o około 25%.
Metody o udowodnionej skuteczności to interwencje edukacyjne, psychoterapeutyczne, farmakologiczne, żywieniowe i dotyczące stylu życia. Metody prewencji charakteryzują się także korzystną efektywnością kosztową, z wartością NNT (numer needed to treat) od 8 do 10. W działaniach prewencyjnych należałoby skupić się na czynnikach ryzyka rozwoju chorób psychicznych, takich jak zaburzenia snu, osamotnienie, zaniedbywanie i wykorzystywanie dzieci czy niepełnosprawność związana z innymi chorobami.
Organizacja Global Consortium for Depression Prevention na kongresie w Utrechcie w 2011 roku przyrównała potencjalne korzyści związane z prewencją depresji, do osiągniętych w prewencji chorób układu sercowo-naczyniowego. Pozytywne wyniki interwencji prewencyjnych mają duże znaczenie dla zdrowia publicznego, ale potrzebne są dalsze badania w tym zakresie.
Opracowane na podstawie: JAMA / 14 marca 20121
Magdalena Piątkowska