Joshua J. Fenton i wsp – The Cost of Satisfaction. A National Study of Patient Satisfaction, Health Care Utilization, Expenditures, and Mortality LINK: Arch Intern Med. 2012;172:405
Usatysfakcjonowani pacjenci lepiej przestrzegają zaleceń lekarskich i są bardziej lojalni wobec swoich lekarzy. Wyniki badań pokazują jednak, że zależność pomiędzy satysfakcją pacjentów a jakością opieki zdrowotnej i wynikami leczenia jest niewielka.
Chorzy często żądają dodatkowych badań, które poza ich zadowoleniem nie przynoszą korzyści medycznych a lekarze często aby zadowolić chorych zgadzają się na ich prośby. Co więcej wiadomo, że lekarze, których wynagrodzenie jest silniej związane z satysfakcją chorych częściej zlecają niepotrzebne, uznaniowe badania. Tego rodzaju postępowanie nie tylko nie przynosi korzyści zdrowotnych ale może także powodować jatrogenne szkody związane z nadmiernym leczeniem.
W analizie bazy danych osób ubezpieczonych w Medicare większa intensywność postępowania była związana z większym poczuciem zadowolenia chorych niektórymi aspektami opieki ale jednocześnie z wyższą śmiertelnością, bez poprawy jakości leczenia. Warto zatem przyjrzeć się kolejnemu badaniu poświęconemu temu problemowi, które opublikowano na łamach Archives of Internal Medicine.
Badacze przeprowadzili prospektywne badanie kohortowe na bez mała 52 tysiącach dorosłych respondentów Medical Expenditure Panel Survey. Zadowolenie chorych oceniano analizując elementy kwestionariusza Consumer Assessment of Health Plans Survey. W trakcie trwającej średnio 3.9 roku obserwacji oceniano także śmiertelność.
Po skorygowaniu m.in. względem czynników społeczno-demograficznych, statusu ubezpieczenia zdrowotnego i chorób przewlekłych okazało się, że respondenci najbardziej zadowoleni z opieki (górny kwartyl) w późniejszej obserwacji rzadziej korzystali z ośrodków pomocy doraźnej (iloraz szans [OR], 0.92; 95% CI, 0.84-1.00). Paradoksalnie jednak, osoby bardziej usatysfakcjonowane były jednak następnie częściej hospitalizowane (OR, 1.12; 95% CI, 1.02-1.23), 8.8% (95% CI, 1.6%-16.6%), całkowite wydatki na ich opiekę były wyższe, podobnie jak śmiertelność (skorygowany iloraz hazardu, 1.26; 95% CI, 1.05-1.53).
W konkluzji autorzy pracy piszą zatem, że jeśli nie poświęcimy dodatkowych wysiłków na zapewnienie dobrej jakości opieki opartej na rzetelnej współczesnej wiedzy, przykładanie nadmiernej wagi do satysfakcji chorego może w sposób niezamierzony niekorzystnie wpłynąć na wydatki, nie poprawiając rokowania.
Opracowane na podstawie: Jama Internal Medicine / 12 marca 2012
Magdalena Lipczyńska