F.A. McAlister i wsp – The safety of combining angiotensin-converting- enzyme inhibitors with angiotensin-receptor blockers in elderly patients: a population-based longitudinal analysis LINK: CMAJ online first
W niektórych badaniach klinicznych wykazano, że w wybranych sytuacjach skojarzona terapia inhibitorami konwertazy angiotensyny i blokerami receptora angiotensyny II może przynosić korzyści kliniczne. Dotyczy to pacjentów z zaawansowaną niewydolnością serca i proteinurią. Jednak połączenie to może okazać się niekorzystne w dłuższej perspektywie, zwłaszcza w niewyselekcjonowanej grupie pacjentów.
Właśnie w szerokiej grupie badanej tkwi wartość pracy poświęconej temu zagadnieniu i prezentowanej na łamach Canadian Medical Asscociation Journal. Autorzy dysponując medycznymi bazami danych z lat 2002-2006 dla osób powyżej 66 roku życia, żyjących w prowincji Alberta w Kanadzie, byli w stanie prześledzić wpływ skojarzonego leczenia inhibitorami konwertazy angiotensyny i blokerami receptora angiotensyny II na występowanie przynajmniej jednego z powikłań: podwojenie się poziomu kreatyniny, schyłkowa niewydolność nerek, dializoterapia lub zgon (pierwotny punkt końcowy). Analizę uzupełniono o występowanie hiperkaliemii.
Czas obserwacji wpływu skojarzonego leczenia wynosił 6 miesięcy. Grupę odniesienia stanowili chorzy leczeni jednym z tych leków. W sumie lekami z powyższych grup leczono 32312 osób, z czego skojarzoną terapię stosowano u 1750, co stanowiło 5,4%. Większość z grupy skojarzonej terapii (86,4%) nie miała ustalonych w próbach klinicznych wskazań do takiej formy leczenia i wycofywano się z niej po krótkim okresie (mediana 3 miesiące).
Pierwotny punkt końcowy odnotowano z częstością 5,4 zdarzenia na 1000 osób/miesiąc w porównaniu z monoterapią, gdzie częstość ta wyniosła 2,4 zdarzenia na 1000 osób/miesiąc. W analizie wieloczynnikowej skojarzone leczenie zwiększało ryzyko wystąpienia jednego z elementów składających się na pierwotny punkt końcowy 2,36 krotnie. Szczególnie dotyczyło to badanych powyżej 75 roku życia, z GFR <30 ml/min, współistnieniem wielu chorób, cukrzycą.
Oszacowane ryzyko wystąpienia schyłkowej niewydolności nerek wymagającej dializoterapii lub zgonu wzrastało dla terapii skojarzonej 3,36 krotnie a ryzyko hiperkaliemii 2,42 krotnie.
Dane z praktyki medycznej potwierdzają zatem informacje uzyskane z badań klinicznych, wskazujące na szkodliwy wpływ skojarzonej terapii inhibitorami konwertazy angiotensyny i blokerami receptorów angiotensyny na funkcję nerek. Co trzeba podkreślić, w większości analizowanych przypadków nie było wskazań do stosowania takiego połączenia.
Opracowane na podstawie: Canadian Medical Associaton Journal / Marzec 2011
Marek Kowrach