Kirsten L. Johansen – Time to Rethink the Timing of Dialysis Initiation LINK: Arch Intern Med 2011;171:382
Na łamach Archieves of Internal Medicine ukazał się edytorial Kirsten L. Johansen dotyczący aktualnego stanu wiedzy na temat właściwego czasu rozpoczynania dializy u pacjentów z przewlekłą chorobą nerek.
W ciągu ostatnich piętnastu lat zmieniało się podejście lekarzy w tej kwestii – dializy rozpoczynano przy niższych stężeniach kreatyniny w surowicy oraz wyższym poziomie eGFR wierząc, że wczesne rozpoczęcie dializoterapii poprawia rokowanie. Wynikało to z teorii, że takie postępowanie chroni chorego przed niedożywieniem oraz jest korzystne przy rozpoczynaniu dializy otrzewnowej.
Małe badania obserwacyjne rzeczywiście sugerowały, że chorzy wcześniej rozpoczynający dializoterapię żyją dłużej, co znalazło odzwierciedlenie w rekomendacjach. Z kolei duże badania obserwacyjne pokazały, że wczesne rozpoczęcie dializy pogarsza rokowanie (należy jednak pamiętać, że w badaniach tych chorzy starsi i bardziej obciążeni rozpoczynali dializoterapię wcześniej niż zdrowsi pacjenci).
Wyniki randomizowanego badania IDEAL, opublikowane w sierpniu 2010, gdzie chorzy rozpoczynali dializę wcześniej (eGFR 10-14 ml/min/1,73m2) lub później (eGFR 5-7 ml/min/1,73m2) nie wskazują na różnice w przeżyciu i częstości zdarzeń niepożądanych w tych dwóch grupach. Wyniki tego badania również sugerują, że wczesne rozpoczęcie dializoterapii nie tylko nie poprawia rokowania, ale też nie wiąże się z lepszą jakością życia.
W opublikowanym w tym samym numerze “Archives” przez Rosansky i wsp. badaniu obserwacyjnym autorzy wykorzystali dane o pacjentach w USA zaczynających dializoterapię w latach 1996-2006 , w wieku 20-64 lat i bez chorób towarzyszących (z wyjątkiem nadciśnienia tętniczego). Wyniki pokazują, że rozpoczęcie dializy przy niższym eGFR nie powoduje wzrostu śmiertelności a wręcz wydaje się korzystne. Zdaniem autora przedstawione wyniki skłaniają, aby, jesli nie ma nagłych wskazań do dializoterapii, rozpoczynać ją dopiero w sytuacji, gdy objawy niewydolności nerek i ich wpływ na jakość życia przeważają nad spodziewanym zmniejszeniem jakości życia związanym z dializami. Konieczne są dalsze badania nad jakością życia chorych w zależności od czasu rozpoczęcia dializoterapii.
Opracowane na podstawie: Jama Internal Medicine / 14 marca 2011
Magdalena Piątkowska