Sonia J. Lupien – Brains under stress LINK: Can J Psych 2009;54:4 (dostępny pełen tekst)
W Canadian Journal of Psychiatry opublikowano editorial napisany na kanwie dwóch oryginalnych badań nad obrazowaniem mózgowia u osób poddawanych stresowi lub działaniu czynników wywołujących emocje. Z punktu widzenia nauki, stres jest ostrym wyrzutem katecholamin (adrenaliny i noradrenaliny) oraz glikokortykosteroidów, do którego dochodzi w sytuacjach: a) nowych i nieznanych, b) nieprzewidywalnych, c) zagrażających życiu lub ego i d) związanych z utratą poczucia kontroli.
Stres i emocje mają wspólne cechy, ale nie są tożsame. Sytuacja stresowa może być źródłem konkretnych emocji (lęku, zdziwienia), a emocja prowadzić do stresu (np. pojawienie się rumieńców u osób nieśmiałych), jednak o ile stres zawsze wywołuje emocje, to te ostatnie nie zawsze wiodą do stresu.
W warunkach laboratoryjnych, stres i emocje wywoływane są w różny sposób. Przykładowo, doświadczalny stres uzyskuje się zmuszając daną osobę do wystąpienia publicznego, a doświadczalne emocje – pokazując ekspresyjne filmy lub zdjęcia.
Z najnowszych badań nad obrazowaniem mózgowia osób przeżywających stres wynika, że dochodzi wówczas do aktywacji przedniego zakrętu obręczy i okolicy oczodołowo-czołowej i ograniczenia przepływu krwi przez tę ostatnią oraz okolicę hipokampu. Wprawdzie emocje wiążą się z podobnymi zmianami, jednak w przeciwieństwie do stresu, w ich przetwarzaniu istotną rolę odgrywa ciało migdałowate.
Można oczekiwać, że nowe techniki neuroobrazowania pozwolą na uzyskanie odpowiedzi na pytanie o mechanizmy, które powodują, że stres jest niemal zawsze źródłem silnych emocji, a pozytywne emocje nie prowadzą do stresu.
Opracowane na podstawie: Canadian Journal of Psychiatry / 2009-01-20