P. Gaede i wsp – Effect of a multifactorial intervention on mortality in type 2 diabetes LINK: N Engl J Med 2008;358:580
W New England Journal of Medicine przedstawiono wyniki kontynuacji badania STENO-2.
Oryginalne badanie porównywało w 7,8 letniej obserwacji dwie grupy chorych (po 80 osób) na cukrzycę typu 2 ze stwierdzoną mikroalbuminurią. Chorych randomizowano do grupy leczenia intensywnego i konwencjonalnego. W leczeniu intensywnym, w porównaniu z konwencjonalnym, stosowano bardziej rygorystyczne kryteria wyrównania cukrzycy: HbA1c<6,5%, RR <130/80 mm Hg, terapia statynami w celu redukcji stężenia cholesterolu całkowitego <175 mg/dl, trójglicerydów <150 mg/dl. W terapii intensywnej ponadto od początku stosowano aspirynę oraz inhibitory konwertazy angiotensyny.
Wyniki opublikowane w 2003 roku wykazały w grupie intensywnej redukcję wszystkich zdarzeń sercowo-naczyniowych i powikłań o charakterze mikroangiopatii, natomiast różnice w śmiertelności nie osiągnęły znamienności statystycznej.
Po zakończeniu badania obserwację obu grup przedłużono o dalsze 5,5 roku, do grudnia 2006 roku. W tym okresie w grupie konwencjonalnej i intensywnej uzyskano podobną kontrolę szeregu czynników ryzyka. W przeprowadzonej nowej analizie wykazano istotną statystycznie, wynoszącą w wartościach bezwzględnych aż 20% (30% vs 50%), redukcję liczby zgonów w grupie leczonej początkowo intensywnie, w porównaniu z konwencjonalną. Oceniony hazard względny wyniósł 0,54. Autorzy badania stwierdzili także redukcję ryzyka zgonu z przyczyn sercowo-naczyniowych (hazard względny 0,43). Jakiekolwiek zdarzenia sercowo-naczyniowe występowały istotnie rzadziej w grupie leczonej początkowo intensywnie (przy bezwzględnej redukcji zdarzeń wynoszącej 29% i wyliczonym hazardzie względnym 0,41). Poza powyższymi obserwowano zmniejszenie ryzyka względnego (RR) rozwoju nefropatii (RR-0,44), progresji retinopatii (RR-0,57), konieczności terapii laserowej powikłań ocznych cukrzycy (RR-0,45), redukcję ryzyka neuropatii autonomicznej (RR-0,53).
A zatem intensywne leczenie cukrzycy i współistniejących z nią czynników ryzyka, według zasad prezentowanych w aktualnych standardach diabetologicznych zmniejsza ryzyko zgonu całkowitego, zgonu z przyczyn sercowo-naczyniowych, ilość powikłań o charakterze makronagiopatii i mikroangiopatii, przy akceptowalnym poziomie bezpieczeństwa terapii.