Mechanizmy metaboliczne w niewydolności serca

Houman Ashrafian, Michael P. Frenneaux i Lionel H. Opie – Metabolic Mechanisms in Heart Failure LINK: Circulation 2007;166:434
Pomimo znaczących postępów w farmakoterapii niewydolności serca (NS) śmiertelność w tej grupie chorych nadal pozostaje bardzo wysoka. Konieczne jest zatem poszukiwanie nowych celów terapeutycznych mogących skutecznie wpływać na rokowanie.

Jak wskazuje Dr Ashrain i wsp., w artykule poglądowym, który ukazał się w Circulation, jednym z nich może być modyfikacja procesów energetycznych w niewydolnym sercu, zwłaszcza w kontekście zaburzeń metabolicznych. Z danych klinicznych wynika, że cukrzyca i zwiększona oporność insulinowa zwiększają ryzyko zachorowania na niewydolność serca (NS), a także zwiększają wychwyt przez miokardium wolnych kwasów tłuszczowych kosztem glukozy.

Autorzy szczegółowo omówili mechanizmy komórkowe i patofizjologię zmienionego metabolizmu i oporności insulinowej w NS. Z drugiej strony, wydaje się, że istnieje również odwrotna zależność, tzn. NS może być związana ze zwiększonym ryzykiem zaburzeń węglowodanowych, stwarzając w pewnym stopniu mechanizm błędnego koła.

Przypuszcza się, że występujące w NS zaburzenia procesów energetycznych miokardium wynikają z aktywacji neurohormonalnej, zwiększenia metabolizmu na korzyść wolnych kwasów tłuszczowych, zmniejszenia korzystnego metabolizmu glukozy, a także wzrostu oporności insulinowej. Prowadzi to do redukcji miokardialnych stężeń ATP, fosfokreatyny, kinazy kreatyny, co w efekcie powoduje zmniejszenie wydolności serca.

Omówione procesy, mogą być zdaniem autorów, celem nowych strategii terapeutycznych. Do strategii pozwalających ingerować w procesy metaboliczne zalicza się m.in. hamowanie nadmiernej aktywacji neurohormonalnej (inhibitory konwertazy angiotensyny, leki beta adrenolityczne), zwiększenie metabolizmu glukozy (np. wysiłek fizyczny), zmniejszenie ryzyka oporności insulinowej lub zmniejszanie komórkowego zapotrzebowania energetycznego (np. leki beta adrenolityczne, resynchronizacja).

Autorzy podkreślają również rolę trimetazydyny jako leku bezpośrednio wpływającego na procesy metaboliczne w sercu. Należy dodać, że także proste modyfikacje postępowania, ograniczenie stosowania diuretyków stymulujących system renina-angiotensyna-aldosteron oraz przyczyniających się do wytworzenia insulinooporności, a także aktywność fizyczna pozwala uzyskać korzystną modyfikację równowagi metaboliczno-energetycznej.

W opinii Dr Ashrafiana, ustalając nowe kierunki interwencji w NS, konieczna jest odpowiedź na wiele pytań odnośnie wpływu farmakologicznej modyfikacji metabolicznej w tej grupie chorych, a sukces nowych terapii „metabolicznych” zależeć będzie od wpływu na rokowanie.

Opracowane na podstawie: Circulation / 2007-07-24

0 replies on “Mechanizmy metaboliczne w niewydolności serca”