P. Chokka, M. Tancer i V.K. Yeragani – Psychopharmacology for the clinician. Metabolic syndrome: relevance to antidepressant treatment LINK: J Psychiatry Neurosci 2006;31:414
Zespół metaboliczny to szereg skojarzonych zaburzeń, takich jak dyslipidemia, hiperglikemia, insulinoporność, nadciśnienie tętnicze, rozwijających się na tle otyłości trzewnej. Następstwami zespołu metabolicznego są choroby układu sercowo-naczyniowego i cukrzyca, a w efekcie wzrost śmiertelności sercowo-naczyniowej.
W poszukiwaniu czynników sprzyjających rozwojowi zespołu metabolicznego, poza nieprawidłowym trybem życia, wskazuje się na wzrastający udział stosowanej powszechnie farmakologii, zwłaszcza psychofarmakologii. Pratap Chokka i wsp. w krótkim komentarzu przedstawiają wpływ i zależności między zespołem metabolicznym a lekami przeciwdepresyjnymi.
W wielu badaniach udowodniono wzrost zapadalności na choroby układu krążenia i ryzyko zgonu sercowo-naczyniowego u osób z zespołem depresyjnym, zaburzeniami lękowymi i innymi zaburzeniami psychotycznymi. Wiele leków przeciwdepresyjnych i przeciwpsychotycznych może zwiększać ryzyko chorób układu krążenia, powodując wzrost masy ciała i sprzyjając wykształcaniu się cech zespołu metabolicznego. Stwierdzono to dość jednoznacznie dla trójcyklicznych leków przeciwdepresyjnych i doksepiny. Selektywne inhibitory zwrotnego wychwytu serotoniny początkowo sprzyjają niewielkiemu ubytkowi masy ciała, ale w dłuższej perspektywie, u części pacjentów, podobnie jak poprzednie leki, powodują przyrost masy ciała.
Wykazano, że leki przeciwdepresyjne obniżają poziom podstawowej przemiany materii, zwiększają apetyt i „głód węglowodanowy”. Leki te wywierają również działanie kardiotoksyczne (zwłaszcza trójpierścieniowe leki przeciwdepresyjne). Selektywne inhibitory serotoniny są pod tym względem lekami bezpieczniejszymi.
Z krótkiego podsumowania przedstawionego przez autorów wynika, że na problem leczenia depresji należy spojrzeć nie tylko w kontekście zaburzeń psychicznych, ale również zwiększonego ryzyka rozwoju zespołu metabolicznego i powikłań kardiologicznych.
Opracowane na podstawie: Journal of Psychiatry and Neuroscience / 2006-12-14