M Saha i wsp – Stem cells to repair the broken heart: much ado about nothing? Heart 2006;92:1717
Trwa zagorzała dyskusja nad możliwością naprawy mięśnia serca za pomocą komórek macierzystych. Do tej pory nikt z badaczy nie udowodnił istotnej poprawy rokowania u pacjentów z chorobą niedokrwienną serca otrzymujących komórki macierzyste. Nie ustalono nawet, jaki typ komórek progenitorowych byłby najbardziej odpowiedni. Nie wskazano także najbardziej optymalnej drogi i czasu ich podania.
Prace badawcze z komórkami macierzystymi, jak piszą w The Heart Saha i wsp., można podzielić na te, w których wykorzystuje się mioblasty oraz te, w których stosowane są komórki szpiku. Chociaż pobranie i aplikacja mioblastów jest technicznie stosunkowo łatwe, nie udowodniono, że taka forma terapii przynosi efekt w postaci bezpośredniej regeneracji komórek mięśnia serca. Nie określono także bezpieczeństwa jej stosowania. Zdaniem Saha i wsp., realizowana obecnie druga faza badania MAGIC II będzie mogła rozwiać istniejące wątpliwości.
Badania z komórkami szpiku charakteryzowały się małą liczbą obserwacji i niewystarczającymi grupami kontrolnymi. Przykładowo, w badaniu Strauera i wsp. podano komórki szpiku 10 pacjentom w 5-9 dni po zawale serca, dokumentując poprawę perfuzji w obszarze dotkniętym zawałem. W najnowszej, opublikowanej w tym samym numerze Heart pracy – TCT-STAMI – komórki szpiku podano w ciągu trzech godzin od interwencji wieńcowej 20 pacjentom, ujawniając umiarkowaną korzyść (zwiększenie frakcji wyrzutu o 5 punktów procentowych po 6 miesiącach obserwacji). Wyniki niektórych randomizowanych badań są sprzeczne (badania Chena i wsp. oraz Janssensa i wsp.).
Zdaniem Saha i wsp. należy przeprowadzić odpowiednio dobrane pod względem liczby rekrutowanych pacjentów oraz grupy kontrolnej badania wieloośrodkowe. Dopiero wówczas rola komórek macierzystych zostanie wyjaśniona.
Opracowane na podstawie: Heart / 2006-12-10