Sharonne N. Hayes – Preventing cardiovascular disease in women LINK: Am Fam Physician 2006;74;1331
Choroby układu sercowo-naczyniowego (CVD) pozostają najczęstszymi przyczynami zgonów zarówno mężczyzn jak i kobiet. W rzeczywistości, z czego często nie zawsze zdajemy sobie sprawy, od roku 1984 co roku z powodu CVD (dane amerykańskie) umiera więcej kobiet niż mężczyzn.
W American Family Physician ukazał się artykuł Dr S. Hayes, poświęcony profilaktyce chorób sercowo-naczyniowych u kobiet. W 2004 roku Amerykańskie Towarzystwo Kardiologiczne (AHA) opublikowało wytyczne dotyczące działań prewencyjnych dla tej populacji.
Autorka zwraca uwagę, że niewątpliwie pierwszym krokiem postępowania, powinna być zawsze ocena ryzyka CVD w oparciu o skale ryzyka, np. tabelę Framingham. Za osoby wysokiego ryzyka uznano kobiety z ryzykiem wystąpienia choroby wieńcowej w okresie 10 lat wynoszącym co najmniej 20% (włącznie z kobietami z potwierdzonymi rozpoznaniami CVD, cukrzycą lub przewlekłą niewydolnością nerek). Umiarkowane ryzyko zdefiniowano jako 10 – 20%, a niskie <10%.
Modyfikacja stylu życiu również u kobiet jest zasadniczym elementem strategii postępowania i obejmuje zaprzestanie palenia, aktywność fizyczną, zdrową dietę oraz kontrolę masy ciała, niezależnie od wyjściowego narażenia na CVD. Profilaktyka to także modyfikacja standardowych czynników ryzyka. Obecnie uważa się, że optymalne wartości ciśnienia to 120/80 mm Hg, a interwencja farmakologiczna powinna być podjęta w przypadku utrzymywania się wartości >139/89 mm Hg, pomimo stosowania zaleceń niefarmakologicznych.
Za odpowiednie wartości uważa się stężenia cholesterolu LDL < 100 mg/dl. Stosowanie statyn powinno być uzależnione od ryzyka i poziomu cholesterolu LDL. U osób wysokiego ryzyka leczenie powinno być rozpoczęte w przypadku wartości >100 mg/dl a u kobiet niskim ryzykiem za wskazania do leczenia uznano poziom > 190 mg/dl.
Z danych z piśmiennictwa wynika, że nie należy natomiast zalecać (jako działań profilaktycznych CVD) hormonalnej terapii zastępczej i antyoksydantów, nie rekomenduje się też rutynowego stosowania kwasu acetylosalicylowyego u kobiet niskiego ryzyka.
Zgodnie z obowiązującymi zaleceniami, osoby szczególnie zagrożone (z wysokim ryzykiem) powinny otrzymać, o ile nie mają przeciwwskazań, aspirynę, beta-blokery, inhibitory enzymu konwertującego angiotensynę lub sartany i to niezależnie od terapii hipolipemizującej, hipotensyjnej czy też hipoglikemizującej. Kobiety z niskim ryzykiem natomiast powinny być zachęcane do dalszych modyfikacji stylu życia. Zdaniem autorki komentarza, stosowanie działań prewencyjnych pozwoli na zmniejszenie zagrożenia zgonem i kalectwem w następstwie zawału serca lub udarów mózgu w tej populacji.
Opracowane na podstawie: American Family Physican / 2006-10-15