Hanna E. Bloomfield – The role of fibrates in a statin world Arch Intern Med 2006;166:715
Fibraty zostały wprowadzone do leczenia przed ponad 30 laty, jednak w latach 90-tych ukazała się duża liczba badań klinicznych wskazujących na dobrą tolerancję i skuteczność nowej klasy leków hipolipemizujących – statyn, co zapoczątkowało ich karierę i jednoczesne zmniejszenie zainteresowania fibratami.
W Archives of Internal Medicine ukazał się artykuł Dr H. Bloomfield, analizujący miejsce fibratów w terapii na początku XXI wieku. Warto pamiętać, że statyny zapobiegają jedynie 20-30% incydentów sercowych. Być może ich połączenie z fibratami, u chorych z niskim poziomem cholesterolu LDL i wysokim poziomem trójglicerydów, może skuteczniej zmniejszać zachorowalność i umieralność na chorobę wieńcową?
Grupą, która może odnieść największe korzyści, a której liczebność zwiększa się dramatycznie w ostatnich latach, są chorzy z cukrzycą, otyłością i zespołem metabolicznym, którzy charakteryzują się właśnie takim profilem lipidowym. Dotychczas przeprowadzono jedynie kilka dużych badań z zastosowaniem fibratów: 2 z gemfibrozylem (badanie VA-HIT i HHS- Helsinki Heart Study), 1 z bezafibratem (BIP- Bezafibrate Infarction Prevention) oraz 1 badanie z fenofibratem (FIELD-Fenofibrate Interevntion and Event Lowering in Diabetes study ).
W badaniu BIP wykazano nieistotne statystycznie obniżenie głównych incydentów sercowo-naczyniowych o 9%, przy czym w analizie post-hoc redukcja ta wynosiła 40% dla osób z poziomem trójglicerydów >200 mg%. W badaniu VA-HIT, grupą która odniosła największe korzyści, byli chorzy z cukrzycą lub zespołem metabolicznym. Podobnie w badaniu HHS, gemfibrozil zmniejszył ryzyko zgonu wieńcowego o 23%, przy czym w podgrupie osób otyłych i z hiperytrójglicerydemią różnica wynosiła 71% (p<0,001).
Analiza podgrup tych trzech badań wskazuje na przydatność fibratów zwłaszcza u osób z co najmniej jednym z parametrów zespołu metabolicznego. Oceniając skuteczność leków z tej grupy należy jednak pamiętać, że w badaniu FIELD, przeprowadzonym na 10000 chorych z cukrzycą, wykazano jedynie nieistotne statystycznie obniżenie częstości występowania zawałów serca i zgonów wieńcowych. Lekiem o udokumentowanej skuteczności jest, zdaniem autorki artykułu, gemfibrozyl (zwłaszcza u pacjentów z cechami zespołu metabolicznego), chociaż nie wykazano jednoznacznie jego wpływu na śmiertelność całkowitą. Rola innych fibratów (w odniesieniu do redukcji głównych incydentów sercowych) nie jest jeszcze udowodniona.
Wątpliwości dotyczące skuteczności i bezpieczeństwa stosowania połączenia statyn i fibratów mogą rozwiać dopiero wyniki toczących się badań.
Opracowane na podstawie: Jama Internal Medicine / 2006-04-07