Jeffrey A. Lieberman i wsp – Effectiveness of antipsychotic drugs in patients with chronic schizophrenia N Engl J Med 2005;353:1209
Na łamach New England Journal of Medicine opublikowano wyniki podwójnie ślepej próby porównującej efektywność „starszych” i „nowszych,” leków antypsychotycznych (badanie CATIE – Clinical Antipsychotic Trials of Intervention Effectveness).
Leki drugiej generacji różnią się od pierwszej niższym powinowactwem wobec receptorów dopaminergicznych D2 i większym wobec innych neuroreceptorów. Jak podkreślają autorzy prezentowanej pracy, rezultaty dotychczasowych analiz nie pozwoliły w sposób jednoznaczny ocenić względnej skuteczności obu generacji leków.
Zaplanowane na 18 miesięcy badanie na 1493 pacjentach miało na celu porównanie skuteczności tradycyjnego leku przeciwpsychotycznego (perfenazyna w dawkach od 8 do 32 mg/die) i leków atypowych (olanzapina 7,5 – 30 mg/die, kwetiapina 200 – 800 mg/die, risperidon 1,5 – 6 mg/die, ziprasidon 40 – 160 mg/die). Jako główną zmienną badaną przyjęto ogólną efektywność (overall effectivness), mierzoną jako czas od momentu rozpoczęcia do przerwania leczenia z jakiegokolwiek powodu (brak efektu, objawy uboczne, wycofanie zgody).
Ogółem 74% pacjentów przerwało leczenie przed upływem czasu badania. Najbardziej efektywne okazało się leczenie olanzapiną (36% kontynuowało leczenie). Efektywność pozostałych leków, zarówno klasycznego, jak i atypowych wynosiła 18-26% i nie różniła się w sposób istotny statystycznie.
W podsumowaniu autorzy stwierdzają, że u chorych z przewlekłą schizofrenią pacjenci bardzo często przerywali zalecone leczenie, co wskazuje na ograniczoną skuteczność wszystkich stosowanych w nim leków. W ramach tej „ograniczonej skuteczności” najlepsza okazała się olanzapina. Pozostałe leki drugiej generacji nie były lepsze od perfenazyny. Z drugiej strony należy zaznaczyć, że u pacjentów leczonych olanzapiną charakterystyczny był większy przybór wagi i metaboliczne skutki uboczne, takie jak wzrost poziomu hemoglobiny glikowanej czy cholesterolu.
Opracowane na podstawie: NEJM / 2005-09-22