Patricia W. Wheeler i Stephen F. Wheeler – Vasomotor rhinitis Am Fam Phys 2005;72:1057
W piśmie amerykańskich lekarzy rodzinnych, American Family Physician, ukazał się ciekawy artykuł przeglądowy na temat naczynioruchowego nieżytu nosa.
Objawy tej choroby, w dużym stopniu pokrywające się z symptomatologią nieżytu alergicznego, występują po ekspozycji na określone zapachy, alkohol, pikantne potrawy, stres oraz czynniki środowiskowe, takie jak temperatura, zmiany ciśnienia atmosferycznego czy jaskrawe światło. Wyróżnia się dwa główne podtypy naczynioruchowego nieżytu nosa: nieżyt „suchy”, to jest niedrożność nozdrzy bez wydzieliny i „wilgotny”, czyli z wydzieliną z nosa.
Możliwości diagnostyczne są ograniczone. Rozpoznanie stawia się w oparciu o badanie podmiotowe i przedmiotowe oraz poprzez wykluczenie nieżytu alergicznego na podstawie ujemnych wyników testów skórnych i badania miana IgE w surowicy. Badanie cytologiczne wydzieliny z nosa i oznaczanie liczby eozynofilów we krwi obwodowej mają niską wartość w diagnostyce różnicowej.
U osób z wydzieliną z nosa, kichaniem i niedrożnością nozdrzy zaleca się stosowanie miejscowo działających leków antyhistaminowych (azelastyna). W podgrupie osób z wydzieliną z nosa, jako objawem izolowanym, skuteczne są zwykle miejscowo działające leki antycholinergiczne (ipratropium), zaś z izolowaną niedrożnością nozdrzy – miejscowe kortykosteroidy (budezonid, beklometazon). Lekiem drugiego rzutu jest kromoglikan sodowy. Istotną rolę w leczeniu odgrywa aktywność fizyczna.
Preparaty miejscowo obkurczające naczynia powinny być stosowane dopiero w przypadku nieskuteczności wszystkich wcześniej wymienionych grup leków. Warto zaznaczyć, że nie ma dowodów na skuteczność doustnych leków przeciwhistaminowych. W przypadkach opornych na leczenie można podjąć próbę miejscowego podawania roztworu azotanu srebra. W fazie eksperymentu są miejscowe iniekcje toksyny botulinowej typu A.
Opracowane na podstawie: American Family Physican / 2005-09-15