Antybiotykoterapia w przypadku kaszlu i objawów zakażenia dróg oddechowych

Mark H Ebell – Antibiotics prescribing for cough and symptoms of respiratory tract infection JAMA 2005;293:3062

W Journal of the American Medical Association (JAMA) ukazał się komentarz Marka H. Ebella, do wyników badania przeprowadzonego na grupie ponad 800 dorosłych i dzieci, zgłaszających się do lekarza pierwszego kontaktu z objawami kaszlu i infekcji dolnych dróg oddechowych.

Po wykluczeniu przewlekłej choroby płuc i zapalenia płuc, chorzy byli randomizowani do grupy natychmiast otrzymującej antybiotyk, nie otrzymującej antybiotyku oraz do grupy leczonej antybiotykiem, jeśli objawy nie ustąpiły po 10 dniach.

Badanie pozwoliło poznać naturalny przebieg ostrego zapalenia oskrzeli. Chorzy zgłaszali się średnio po 9 dniach od wystąpienia objawów. Dolegliwości utrzymywały się zwykle do 12 dnia po wizycie.

Zdaniem Ebella, wyniki próby zdumiałyby niejednego lekarza i pacjenta. Autorzy badania nie wykazali bowiem istotnych różnic pomiędzy pacjentami otrzymującymi i nie otrzymującymi antybiotyk, jeśli chodzi o występowanie podstawowych punktów końcowych: czasu trwania kaszlu, kaszlu umiarkowanego i średniej ciężkości objawów. Osoby z nieprawidłowo zabarwioną plwociną nie odniosły korzyści ze stosowania antybiotyku w porównaniu do osób, u których ten objaw nie wystąpił.

W podsumowaniu Ebell zwraca uwagę na istotne wnioski płynące z badania dla klinicysty. Po pierwsze, pacjenci z kaszlem towarzyszącym infekcji dolnych dróg oddechowych (ale nie zapaleniu płuc), nie odnoszą istotnych korzyści ze stosowania antybiotyków, nawet przy podwyższonej temperaturze i nieprawidłowo zabarwionej plwocinie. Po drugie, lekarz powinien uprzedzić chorego, że kaszel, niezależnie od tego czy antybiotyk zostanie podany czy też nie, będzie utrzymywał się przez około 3 tygodni (a w 25% przypadków nawet miesiąc). Po trzecie, jeśli przepiszemy antybiotyk, także następnym razem pacjent będzie oczekiwał takiego leczenia (jeśli pacjent nalega na zastosowanie antybiotyku, można go przepisać w trybie odroczonym). Po czwarte, w czasie wizyty chory powinien uzyskać odpowiedzi na wszystkie wątpliwości i pytania, a także informację na temat wyników badania przedmiotowego (np. „brak jest osłuchowych cech zapalenia płuc”, „przewody słuchowe wyglądają prawidłowo”).

Jeśli lekarz nie podejrzewa zapalenia płuc, pacjent powinien to usłyszeć, niezasadne jest bowiem przepisywanie antybiotyków 100 chorym, na wypadek gdyby 1 miał rozwinąć zapalenie płuc. Chory powinien natomiast wiedzieć, że w przypadku nasilenia objawów trzeba ponownie zgłosić się po poradę.

Opracowane na podstawie: JAMA / 2005-06-29

 

0 replies on “Antybiotykoterapia w przypadku kaszlu i objawów zakażenia dróg oddechowych”