Rhonda M. Clifford i wsp – Effect of a pharmaceutical care program on vascular risk factors in type 2 diabetes. The Fremantle Diabetes Study Diabetes Care 2005;28:771
Farmaceuci mogą przyczyniać się do osiągania celów opieki diabetologicznej poprzez programy „opieki farmaceutycznej” (pharmaceutical care), szeroko obecnie badane i upowszechniane w krajach zachodnich.
W Diabetes Care zwracają uwagę wyniki australijskiego badania z randomizacją, w którym oceniano skuteczność złożonego programu opieki farmaceutycznej, ukierunkowanego na modyfikację odwracalnych czynników ryzyka chorób układu krążenia u osób z cukrzycą typu 2. Program opieki farmaceutycznej koordynowany był przez farmaceutów klinicznych.
Pierwszym etapem interwencji było wypełnienie kwestionariusza z pytaniami dotyczącymi cukrzycy i jej leczenia, w tym diety, aktywności fizycznej, monitorowania glikemii i przestrzegania zaleceń terapeutycznych. W trakcie rozmów z pacjentami definiowano cele interwencji, którymi były: obniżenie poziomu hemoglobiny glikowanej (HbA1c) w surowicy do < 7.0% i ciśnienia tętniczego do < 135/85 mm Hg, rozpoczęcie leczenia statynami u osób z hiperlipidemią, zaprzestanie palenia, regularne ćwiczenia fizyczne, co najmniej 3 razy w tygodniu przez 30 min, oraz dokładne przestrzeganie zaleceń dotyczących farmakoterapii. Stopień realizacji tych celów oceniano telefonicznie w trakcie 6 cotygodniowych rozmów.
Wizyty kontrolne połączone z oceną kliniczną i laboratoryjną odbywały się po 6 i 12 miesiącach. Pacjentom objętym interwencją udostępniano dodatkowe materiały edukacyjne. Osoby losowo przydzielone do grupy kontrolnej obejmowano typową opieką lekarską.
Badanie zakończyło 180 osób. W porównaniu z grupą kontrolną, w grupie objętej interwencją obserwowano znamiennie większe obniżenie HbA1c (odpowiednio 0% vs 0.5%) oraz skurczowego (7 mm Hg vs 14 mm Hg) i rozkurczowego (2 mm Hg vs 5 mm Hg) ciśnienia tętniczego. Średnie ryzyko wystąpienia pierwszego incydentu wieńcowego w okresie 10 lat zmniejszyło się w grupie badanej (z 25.1% do 20.3%, p = 0.002), ale nie zmniejszyło się w grupie kontrolnej. Podsumowując, w pracy wykazano skuteczność 12-miesięcznego złożonego programu opieki farmaceutycznej, ukierunkowanego na modyfikację czynników ryzyka chorób krążenia u osób z cukrzycą typu 2.
Opracowane na podstawie: Diabetes Care / 2005-04-18