N.J. Wald i M.R. Law – A strategy to reduce cardiovascular disease by more than 80% BMJ 2003;326:1419
Pomimo, iż powikłania sercowo-naczyniowe są w społeczeństwach zachodnich przyczyną największej ilości zgonów i największych wydatków na pokrywanie kosztów hospitalizacji, ich prewencja jest w dalszym ciągu niewystarczająca. Badania randomizowane wykazały istnienie zależności pomiędzy ograniczeniem liczby incydentów sercowo-naczyniowych a obniżaniem wartości ciśnienia tętniczego i stężenia frakcji LDL cholesterolu oraz hamowaniem aktywności płytek krwi. Z kolei badania obserwacyjne sugerują znaczenie kwasu foliowego w obniżaniu poziomu homocysteiny i związanego z hiperhomocysteinemią ryzyka powikłań sercowo-naczyniowych.
Celem analizy statystycznej podjętej przez 2 badaczy z Wielkiej Brytanii (N.J. Wald i M.R. Law) było opracowanie składu hipotetycznej „supertabletki,” umożliwiającej maksymalne ograniczenie liczby powikłań sercowo-naczyniowych. Projekt zakładał analizę redukcji powikłań z dotychczas przeprowadzonych badań, przy zachowaniu korzystnego wskaźnika kosztów do zysków i minimalnym ryzyku efektów ubocznych.
Na podstawie meta-analiz i wyników badań randomizowanych w skład „supertabletki” włączono: statynę, kombinację małych dawek 3 leków hipotensyjnych (ACE-inhibitory, tiazydy, B-blokery, blokery receptorów angiotensyny II, Ca-blokery), aspirynę (w dawce 50-125/mg) i kwas foliowy (w dawce 0,8 mg).
W analizie statystycznej stosowanie codziennie „supertabletki” związane było z 88% redukcją powikłań wieńcowych i 80% redukcją udarów mózgu. Jak oszacowali autorzy, „supertabletka” stosowana przewlekle może wydłużyć, średnio o 10 lat, przeżycie wolne od zawału serca i udaru mózgu. Stosowanie tak dobranej mieszanki leków związane byłoby z 8% ryzykiem wystąpienia efektów ubocznych (głównie z powodu działań niepożądanych aspiryny).
Autorzy określili, że najlepszą populacją dla rozpoczęcia leczenia „supertabletką” są wszystkie osoby powyżej 55 roku życia i pacjenci z potwierdzoną chorobą naczyniową w młodszym wieku, a stosowanie jej nie wymagałoby określenia wyjściowych wartości ciśnienia i poziomu cholesterolu. W opinii autorów żadna inna forma prewencji nie zapewni ponad 80% redukcji ryzyka incydentów wieńcowych i udarów mózgu w populacji powyżej 55 roku życia.
Opracowane na podstawie: BMJ / 2003-06-28